Zespół pocysterski składa się na barokowy klasztor oraz kościół Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i Świętego Jana Chrzciciela w Henrykowie. Kompleks uznawany jest za jedno z najpiękniejszych tego typu zabudowań barokowych na Śląsku. Obecnie klasztor pełni funkcję przeoratu opactwa szczyrzyckiego, w jego budynkach mieści się między innymi oddział Metropolitalnego Wyższego Seminarium Duchownego we Wrocławiu. Zespół Cysterski w Henrykowie początki swoje ma w trzynastym wieku, kiedy to Henryk I Brodaty, wyraził zgodę na osadzenie w Henrykowie filii opactwa zakonu cystersów z Lubiąża. Fundatorem opactwa był Henryk II Pobożny. Protekcja książąt śląskich gwarantowała rozwój opactwa oraz środki na jego utrzymanie.
Opactwo cystersów w Henrykowie
W pierwszej kolejności w Henrykowie osiadło dziesięciu zakonników z Lubiąża. Mimo z początku skromnego uposażenia klasztor bardzo szybko się rozwinął. Niestety podczas najazdu mongolskiego w 1241 roku, klasztor został spalony i doszczętnie splądrowany. Opactwo cystersów w Henrykowie jednak nie poddało się i wkrótce zakonnicy przystąpili do odzyskiwania dóbr oraz odbudowy klasztoru. Dokument, który powstał w tym czasie, porządkujący interesy i sytuację klasztoru tzw. Księga henrykowska to najcenniejszy zabytek piśmiennictwa w Polsce. Powodem takiego stanu rzeczy, jest fakt, że to pierwsze takie pismo napisane w języku polskim.
Lata mijały a cystersi umacniali swoją pozycję w regionie. Na przełomie wieków wprowadzono również zakazy i nakazy, które dotyczyły zakonników jak np. zamknięcie dormitorium na noc, czy zakaz schadzek i rozmów po wieczornej ostatniej modlitwie. Niestety dynamiczny rozwój klasztoru został ponownie przerwany przez działania militarne. Podczas wojny trzydziestoletniej klasztor spłonął i został splądrowany. W siedemnastym wieku natomiast zakonników dotknęła epidemia dżumy.
Zespół pocysterski w Henrykowie
Tuż po wojnie trzydziestoletniej zespół pocysterski w Henrykowie przeżył prawdziwy rozkwit. Po przejęciu klasztoru przez Tobiasza Ackermana powstało większość zachwycających barokowych zdobień, które możemy podziwiać do dnia dzisiejszego. Liczne dzieła sztuki i obrazy autorstwa Jana Liszki przyozdobiły ściany klasztoru. Nieznani cystersi natomiast stworzyli niezwykłe sceny z życia Jezusa oraz Maryi. Kolejne wojny tymczasowo zatrzymywały rozwój opactwa, jednak za każdym razem klasztor wzrastał silniejszy. Po drugiej wojnie światowej zespół pocysterski w Henrykowie wrócił do rąk zakonu. Od 1997 roku w opactwie mieści się Dom Opieki Caritas, a także Katolickie Liceum Ogólnokształcące.
Na terenie klasztoru wierni oraz przybyli turyści znajdą liczne zabytki. Na szczególną uwagę zasługują Mauzoleum Piastów, kościół parafialny, budynek szpitala, czy klasztorny ogród. Sam kościół jest niezwykle piękny, pełny dzieł sztuki sakralnej oraz malowniczych scen z życia Jezusa Chrystusa, oraz świętych. Okolica jest bardzo spokojna i pełna bujnej roślinności. Wiele przybywających zachwyca się estetyką tego miejsca.
