W dawnych czasach w centrum miast najczęściej przed ratuszami stały tzw. pręgierze. Były to słupy, które służyły do wymierzania kar tym, którzy w opinii władz, złamali prawo. Niewiele tego typu urządzeń zachowało się do dnia dzisiejszego, jednym z takich katowskich słupów jest pręgierz w Bystrzycy Kłodzkiej. Do pręgierza przywiązywano złodziei, oszustów lub innych kryminalistów, aby okryć ich hańbą oraz wykonać publiczną karę chłosty. Stojący w Bystrzycy Kłodzkiej pręgierz również stał tuż obok ratusza, obecnie jednak mieści się na Małym Rynku, gdzie został przeniesiony w dziewiętnastym wieku. Od tego czasu uznawany jest za zabytek, jednak oficjalnie do rejestru trafił w 2006 roku.

Pręgierz w Bystrzycy Kłodzkiej

W szesnastym wieku pręgierz Bystrzyca Kłodzka stał na głównym rynku, tuż obok ratusza. Ciekawostka jest taka, że narzędzie tortur stało dokładnie w tym samym miejscu co dzisiejszy pomnik Trójcy Świętej. Z czasem pręgierz przesunięto w inne miejsce, a z czasem przeniesiono na Mały Rynek. Od 2006 roku jest oficjalnie wpisany w rejestr zabytków ruchomych.

Pręgierz Bystrzyca

Słup tortur służył do wymierzania kar tym, którzy nie stosowali się do zasad dobrego współżycia społecznego. Osobę, która dopuściła się kradzieży, oszustwa, lub dopuściła się czynów niemoralnych jak na tamte czasy, zostawała przywiązana do pręgierza, a następnie przez wiele godzin,a nawet dni była wystawiona na widok publiczny. Wówczas mieszkańcy, mogli szydzić ze skazańca, ale także wylewać na niego pomyje, fekalia, czy rzucać zepsutym jedzeniem. Pręgierz Bystrzyca był więc miejscem upokorzenia przestępcy, ale również wymierzenia kary. Przywiązany do pręgierza mógł jednocześnie mieć wymierzoną karę chłosty, którą oczywiście wykonywał kat. Z udokumentowanych zbrodni, które tu ukarano był między innymi wyrok za rozpustę. Po latach pręgierz miał dużo szersze zastosowanie, wiązano do niego konie, a nawet służył jako słup do latarni.

Pręgierz Bystrzyca Kłodzka

Sam pręgierz nie wydaje się imponująca budowlą. Słup wykonany jest w piaskowca i mierzy ponad 3 metry. Cokół zbudowany jest na planie kwadratu, kolumna przechodzi w ośmiokąt. Pręgierz Bystrzyca Kłodzka przestrzega rzezimieszków złowrogim napisem w łacinie Deus Imprios Punit co oznacza Bóg ukarze grzeszników. Na słupie znajdziemy również ważne daty jak 1556 (data ustawienia), 1736 (pierwsze przeniesienie), 1813 (przeniesienie na Mały Rynek). Złowrogie haki oraz kółka zdradzają przeznaczenie pręgierza. Dawniej to do nich przywiązywano tych, którzy nie żyli zgodnie z przyjętym prawem i normami moralnymi.

Pręgierze zwano również diabelskimi słupami, aby podkreślić ich przeznaczenie. Popularne były na wsiach, miastach, ale można je było znaleźć również na dziedzińcach szlacheckich włości. Pręgierze szczególnie popularne były w czasach średniowiecza, wówczas najczęściej można było spotkać drewniane, kamienne natomiast pojawiły się dopiero w czasach nowożytnych. Bywało, że pręgierze zdobiono np. maszkaronami lub postacią rycerza.